“Laugh at the kings, or they’ll make you cry”*
In deze rubriek geven wij beginnende theaterprofessionals de kans om iets over zichzelf te vertellen. Vandaag vertelt Jochem Smit (23) over zijn loopbaan. Op dit moment is hij te zien in de musical “You’re The Top” over het leven van componist Cole Porter. Porter wordt gespeeld door Paul Groot, een ontzettend fijne man en inspirerend acteur. Jochem: “Ik geniet elke keer intens van op het toneel staan, mogen spelen, zingen en dansen.”
VIJFENTWINTIG UUR PER WEEK
Ik ben een beetje in het theater gerold. Op mijn tiende begon ik met musicallessen bij een lokale amateurvereniging. Dat begon als hobby met één keer per week les. Naarmate ik merkte dat ik het leuk vond en er blijkbaar ook nog wel talent voor had, werd dat al snel drie keer per week lessen volgen en repeteren.
Na zes jaar daar te hebben gezeten en toffe rollen te hebben gespeeld deed ik auditie voor de 5 o’clock class. Een dans vooropleiding aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten die mij ongeveer vijfentwintig uur per week kostte. Dit deed ik naast 5 VWO. De drive was dus al vroeg aanwezig. Het jaar daarna deed ik de vooropleiding Muziektheater van Codarts Hogeschool voor de Kunsten Rotterdam. Daar heb ik uiteindelijk ook gestudeerd en mijn bachelor behaald.
Dat ik datzelfde mag doen maar er voor betaald krijg is een voorrecht.
OP DIT MOMENT
Ik speel momenteel dus in “You’re The Top”, waar ik de rol van Bobby speel. Dat is de butler en verzorger van Cole. Vorig seizoen speelde ik Sven, de hoofdrol in “Razend de Musical” naar het gelijknamige boek van Carry Slee. Met deze voorstelling heb ik ook getourd. Afgelopen zomer speelde ik de rol van de jonge Herman Höften in het grote openlucht muziektheaterspektakel “Het Verzet Kraakt” in Almelo. Die klussen krijg je door auditie na auditie te doen, verschillende rondes te doorstaan en uiteindelijk het verlossende telefoontje te krijgen dat je aangenomen bent. Dat is altijd een heerlijk gevoel.
EEN VOORRECHT
Bij “Het Verzet Kraakt” speelden we met zeven professionals en een groot ensemble van getrainde amateurs die daar volledig vrijwillig hun hart en ziel stonden te geven. Dat vond ik zo’n mooi gegeven aan dat hele project. Sowieso werkten er in totaal 750 vrijwilligers aan mee. Bizar veel! Het hart dat die mensen hadden voor theater en voor dat project is iets wat me inspireert en wat ik altijd zal koesteren; dat ik datzelfde mag doen maar er voor betaald krijg is een voorrecht.
STIEKEM WEL LEUK
Audities doen, dat vind ik dus eigenlijk best wel leuk. Je mag toch weer even fijn zingen met een pianist, of lekker spelen. Daarbij kan ik redelijk goed mijn zenuwen onder controle houden en presteren. Ik bedoel, je gaat het beste doen wat je op dat moment kunt toch? Zenuwen horen er gewoon bij natuurlijk, maar je moet onthouden dat de commissie ook wil dat je een goede auditie doet. Als jij goed bent en het type bent dat zij zoeken, maak je hun werk alleen maar makkelijker. Mijn tip is om je dus niet door ze te laten intimideren.
Of ik werk anders zou doen? Ik denk dat dit iets is waar ik me niet over kan gaan frustreren. Op het moment dat ik sta te spelen, doe ik dat als het goed is op de toppen van mijn kunnen. Dat zijn we als acteurs elke keer opnieuw verplicht aan ons publiek. Zij krijgen altijd het beste wat we op dat moment kunnen geven. Dus ik zou als het goed is weinig anders doen, los van of het nou daadwerkelijk goed was wat ik heb gedaan.
Op het moment dat ik sta te spelen, doe ik dat als het goed is op de toppen van mijn kunnen.
IEDEREEN IS EEN KEER BEGONNEN
Als beginnend acteur is het een grote opgave als het gaat om je doorzettingsvermogen. De kans is nogal groot dat het niet meteen allemaal lukt, maar toch moet je door. Kop omhoog, borst vooruit, door naar een volgende auditie en niet te lang blijven hangen. Iedereen is een keer begonnen.
Tegelijkertijd gaat het heel erg om pieken op het juiste moment, en alle handvatten die je aangereikt krijgt aanpakken om beter te worden. Ik denk dat je als acteur überhaupt nooit uitgeleerd bent. Als net afgestudeerd broekie geldt dat natuurlijk helemaal. In die zin is het ook een kwestie van je ego aan de kant zetten en jezelf open opstellen voor nieuwe dingen en dingen die misschien anders zijn dan dat wat je vier jaar lang op een goede opleiding geleerd hebt.
Dit blijft voor mij het allermooiste vak ter wereld.
De onzekerheid is denk ik het allermoeilijkst. Ik mag niet klagen; integendeel. Ik heb tot nu toe sinds mijn afstuderen gewoon werk gehad. Maar feit blijft dat je aan het einde van elk project gewoon weer opnieuw begint met auditeren. Natuurlijk met een beter CV en meer ervaring, maar dat is geen garantie op een baan. Die garantie is er niet en zal er waarschijnlijk nooit zijn. In die zin zijn de kosten vrij hoog, maar zolang de baten daarmee in balans zijn is het goed. Dit blijft voor mij het allermooiste vak ter wereld.
BEVRIENDE COLLEGA’S BEWONDEREN
Ik ga absoluut veel naar het theater! Zoals elke acteur dat zou moeten doen! Van voorstellingen zien ga je zelf beter spelen. Ik laat me graag inspireren, en ga ook graag kijken naar bevriende collega’s. Er worden zoveel prachtige voorstellingen gemaakt in Nederland. Ik probeer dus ook zeker naar voorstellingen te gaan die me misschien in eerste instantie helemaal niet zoveel zeggen. En ga ook vooral naar jeugdtheater! Daar worden vaak zulke prachtige, fantasievolle voorstellingen gemaakt, door gezelschappen als De Toneelmakerij, Theater Sonnevanck of Theatergroep Kwatta.
EEN DROOMBAAN
Die heb ik. Ik geniet elke keer intens van op het toneel staan, mogen spelen, zingen en dansen. Momenteel is dat nog vooral in musicals, maar daar is niet mee gezegd dat ik niet ooit te zien zal zijn in toneelstukken of misschien wel op film en televisie.
Wil je net als ik acteur worden? Droom maar wees eerlijk tegen jezelf. Dit vak is het allermooiste wat er is, maar tegelijkertijd keihard. Weet waar je aan begint, wat je allemaal moet opgeven, wapen jezelf met een goede degelijke opleiding en trek met volle overgave ten strijde.
* Het lied Everybody Says Don’t uit de musical Anyone Can Whistle door Stephen Sondheim.
© De omslagfoto is gemaakt door: Ben van Duin.
Met de voorstelling “You’re The Top” touren we nog tot 12 mei door het hele land. Kijk op www.yourethetop.nl voor meer informatie.